23 Φεβρουαρίου 2012

Η Αιτωλοακαρνανία που πεθαίνει…

Δεν παντρευόμαστε, δεν γεννάμε και πεθαίνουμε: Άκρως απογοητευτικά και απόλυτα ανησυχητικά τα επίσημα στοιχεία των ληξιαρχείων για την πενταετία 2007 – 2011. Μ’ αυτούς τους ρυθμούς η Αιτωλ/νία σε λίγα χρόνια, με εξαίρεση ίσως τα αστικά κέντρα, θα θυμίζει… νεκροταφείο. 

Οι εξοντωτικές περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, οι απολύσεις και οι στρατιές των ανέργων στον ιδιωτικό τομέα, τώρα και στο δημόσιο, οι δυσβάσταχτοι φόροι και οι έκτακτες εισφορές, η κατάργηση κάθε κοινωνικής κατάκτησης και όλα όσα μας έφεραν τα μνημόνια, η τρόικα και εκείνοι που έδεσαν τη χώρα στο άρμα του ΔΝΤ, είναι οι άμεσες συνέπειες. Αυτές που όλοι βιώνουμε στην καθημερινότητά μας, αυτές που εννοούμε κάθε φορά που αναφερόμαστε στην κρίση και την ύφεση. Οι πραγματικά ολέθριες συνέπειες όμως θα αποτυπωθούν, με σκούρα χρώματα, στο πέρασμα του χρόνου. Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες είναι οι πιο σοβαρές. Και είναι αυτές για τις οποίες άπαντες αποφεύγουν να μιλήσουν… 
Και δεν πρόκειται μόνο για το νέο κύμα μετανάστευσης, για τη διαρροή του επιστημονικού προσωπικού, του ανθρώπινου δυναμικού, για τις εκατοντάδες χιλιάδες των βιογραφικών που νέοι έως 30 ετών απέστειλαν τους προηγούμενους μήνες σε διάφορες εταιρείες ευρωπαϊκών και όχι μόνο κρατών. Τουλάχιστον… όσοι φύγουν, ίσως και να λυτρωθούν! Εκείνοι όμως που είτε από επιλογή είτε από ανάγκη δεν δύνανται να αναζητήσουν έστω μια τέτοια διέξοδο, εκείνοι που στερούνται και την ελπίδα ακόμη, είναι αυτοί που καλούνται να σηκώσουν το βάρος. Και για να το κάνουν, φτάνουν ακόμη και σε σημείο να αναβάλουν το γάμο τους, να αφήσουν για το άγνωστο μέλλον τη γέννηση του παιδιού τους… 
Στην Αιτωλοακαρνανία όλα τα προηγούμενα χρόνια είχαμε το φαινόμενο της μαζικής παρουσίας των μη νυμφευμένων ανδρών στα χωριά μας, καθ’ όσον ο γυναικείος πληθυσμός αρνούνταν έναν καλό γάμο σε κάποιο χωριό του Ξηρομέρου λ.χ., έστω και αν ο υποψήφιος γαμπρός εξασφάλισε άνετη ζωή. Οι μοναχικοί 45άρηδες σ’ αυτά τα χωριά είχαν και εξακολουθούν εν πολλοίς να έχουν το δίλλημα της παραμονής στον τόπο τους και στην παραγωγή, αλλά χωρίς προοπτική δημιουργίας οικογένειας, ή της εγκατάλειψης της περιουσίας και της πατρογονικής εστίας ώστε στο Αγρίνιο πια ή στην Αθήνα να φτιάξουν τη ζωή τους. Και κάπως έτσι ερήμωσαν τα χωριά… αν και τα τελευταία χρόνια, ακριβώς λόγω της κρίσης άρχισε να διαφαίνεται μια αντίστροφη πορεία, αυτή του επαναπατρισμού. 
Τα στοιχεία ωστόσο που η «Συνείδηση» αναζήτησε για την παρούσα έρευνα κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά είναι. Και δείχνουν ότι το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας λαμβάνει πια εκρηκτικές διαστάσεις, η ερημοποίηση δε ολόκληρων περιοχών του νομού μας προοδευτικά κλιμακώνεται. Αρκεί να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία απ’ τα ληξιαρχεία των Δήμων, οι γάμοι και οι γεννήσεις βαίνουν μειούμενοι, οι δε θάνατοι καλά κρατούν. Να σημειωθεί μάλιστα ότι οι πολιτικοί γάμοι έχουν αισθητά αυξηθεί, γεγονός που αποδίδεται ασφαλώς στη διαφορά κόστους με τον παραδοσιακό θρησκευτικό γάμο. 
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που αφορούν στον Καποδιστριακό Δήμο Αγρινίου, στο μεγάλο αστικό – πληθυσμιακό κέντρο δηλαδή. Το 2007 στο Αγρίνιο είχαμε 1.170 γεννήσεις, τον επόμενο χρόνο αυξήθηκαν σε 1.218 και το 2009, όταν ξέσπασε η κρίση μειώθηκαν σε 1.160, για να φτάσουν στις 1.092 το 2010 και να περιοριστούν σε μόλις 999 το 2011. Οι γάμοι αντίστοιχα από 377 το 2007 διαμορφώθηκαν κατ’ έτος σε 340, 343, 327 το 2010 και 342 το 2011. Οι δε θάνατοι εμφανίζουν σημαντική άνοδο: Από 399 το 2007 έφτασαν σε 520 το 2011 (409 το 2008, 416 το 2009 και 441 το 2010). 
Στον παλιό Δήμο Ναυπάκτου το 2011 είχαμε 191 θανάτους (από 166 την προηγούμενη χρονιά), 2 μόλις γεννήσεις και 116 γάμους. Να σημειωθεί ότι τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν αρκετοί γάμοι (103 το 2007, 93 το 2008, 79 το 2009 και 82 το 2010)… παιδιά όμως δεν γεννήθηκαν. 
Στις Δημοτικές Ενότητες Αποδοτίας, Πυλλήνης, Πλατάνου και Αντιρρίου δεν υπάρχει καμία γέννηση την πενταετία 2007 – 2011. Οι γάμοι είναι ελάχιστοι και οι θάνατοι υπερδεκαπλάσιοι. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στον πρώην Δήμο Πλατάνου λ.χ. το 2011 είχαμε 1 γάμο και 33 κηδείες (θανάτους), την προηγούμενη χρονιά 2 γάμους και 44 κηδείες. 
Στη Χάλκεια ωστόσο υπάρχουν γεννήσεις. Από 52 όμως το 2010 μειώθηκαν σε 22 την επομένη χρονιά, οι γάμοι μειώθηκαν ελαφρώς, οι δε θάνατοι από 34 αυξήθηκαν σε 43. 
Ανάλογα είναι τα στοιχεία που μας παραχώρησε για τις ανάγκες του ρεπορτάζ ο Δήμος Ξηρομέρου, αφού έκανε την αναδρομή στα ληξιαρχικά του βιβλία. Στο Ξηρόμερο λοιπόν απ’ το 2007 έως το 2011 γεννήσεις δεν υπάρχουν. Οι γάμοι του 2007 ήταν 45, μειώθηκαν σε 21 το 2010 για να ανέβουν στους 40 το 2011. Όσο για τους θανάτους το 2009 ήταν 106, την επομένη 120 και το 2011 ανήλθαν σε 142. 
Στο Δήμο Θέρμου έχει «ληξιπρόθεσμα» δηλωθεί μία μόνο γέννηση στη διάρκεια της πενταετίας που ερευνούμε, οι θάνατοι παρουσιάζουν μικρές αυξομειώσεις (149 το 2007, 167, 164, 153 και το 2011 έφτασαν τους 158), οι δε γάμοι εμφανίζουν μικρή αλλά σταθερή πρόοδο, από 21 το 2007 σε 33 το 2011. 
Στην Αμφιλοχία ασφαλής εικόνα για τις γεννήσεις δεν υπάρχει καθώς εγγράφονται και εκείνες των ετεροδημοτών. Οι γάμοι ωστόσο από 61 το 2007 μειώθηκαν κατά δέκα την επομένη χρονιά για να ανέλθουν σε 55 το 2011. Οι θάνατοι παρουσιάζουν μικρές αυξομειώσεις και από 168 το 2007 μειώθηκαν σε 146 το 2009, για να αυξηθούν σε 150 και 154 τα δύο επόμενα χρόνια. 
Οι περιοχές τα επίσημα στοιχεία των οποίων μόλις παρουσιάσαμε καλύπτουν γεωγραφικά και πληθυσμιακά τη μισή τουλάχιστον Αιτωλοακαρνανία (απ’ τους υπόλοιπους δήμους δεν στάθηκε δυνατό να έχουμε έγκαιρα τα στοιχεία που ζητήσαμε) και ως εκ τούτου μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. 
Άλλωστε δε νομίζουμε να υπάρχει διαφοροποίηση στο Άκτιο έναντι του Ξηρομέρου ή στο Μεσολόγγι έναντι του Αγρινίου ως προς τα συμπεράσματα των δεικτών. Θα επανέλθουμε ωστόσο, παρουσιάζοντας και τις υπόλοιπες περιοχές, όταν θα έχουμε τα στοιχεία. Τα συμπεράσματα αυτά πάντως είναι όντως απογοητευτικά. Και άκρως ανησυχητικά: Η Αιτωλοακαρνανία πεθαίνει, τα χωριά ερημώνουν, οι νέοι αδυνατούν να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια. Κι αν έτσι συνεχίσουμε, δεν ξέρουμε τι και ποιος θα μείνει στο τέλος ζωντανός σ’ έναν νομό που, με εξαίρεση ίσως τις πόλεις (Αγρίνιο, Ναύπακτος, Μεσολόγγι, Βόνιτσα, Αμφιλοχία, Αστακός και Θέρμο) θα μοιάζει περισσότερο ανθρωπολογικό μουσείο, αν όχι με απέραντο νεκροταφείο.

ΑΠΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ
ΚΑΙ ΑΓΡΙΝΙΟ PRESS

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου